12/01/2009
Polygamie, leuk he?
Ik las vorige week een column in de Volkskrant die me raakte. Ik heb er niet meteen over geschreven omdat ik niet wist hoe ik erop reageren zou. Ik ben het eens met de schrijfster, Nausica Marbe, maar op een beetje ambivalente manier. Het is voor mij ambivalent omdat ik me kan voorstellen dat ik zelf zo'n soort stukje zou schrijven om Nederlandse kinderen bijvoorbeeld uit te leggen hoe Senegalese kinderen leven. Ik vind het jammer als Nederlanders of andere Europeanen in Senegal meteen heel verontwaardigd reageren m.b.t. polygamie, dat het direct als iets heel vreselijks wordt beschouwd en dat tegen een man met twee vrouwen wordt gezegd dat hij slecht is. Mensen kennen de Senegalese cultuur niet, ze kennen de lokale situatie niet en ze zijn veel te snel met hun oordeel (vooroordeel). Dus dat ik iets zou schrijven over bijvoorbeeld de voordelen van het delen van huishoudtaken (zoals in het onderstaande citaat), dat zou best kunnen.
Hier is een citaat van Nausica Marbe:
Wat de publicatie Samsam beschamend maakt, is de omhelzing van vrouwendiscriminatie die gebracht wordt als folklore om trots op te zijn. Het hoofdverhaal ter kennismaking met het Marokkaanse kinderleven gaat namelijk over polygamie. Op de cover prijken een broer en een zus: ‘Ayoub en Hounayda hebben dezelfde vader. Ze zijn allebei twaalf jaar, maar ze zijn geen tweeling. Rara: hoe zit dat?’
Welnu, dat komt doordat papa twee vrouwen heeft. Leuk hè? Hounayda loopt over van enthousiasme: ‘Het lijkt me wel fijn als mijn man nog een andere vrouw heeft. Dan kun je het werk een beetje verdelen. De ene dag doe jij de was. De andere dag zij. (...) Willen de vrouwen in Nederland dat soms niet?’
Uiteraard weerklinkt er geen kritische noot. Kinderen zijn dom, denken ze bij Samsam. Je moet ze niet belasten met meer meningen over een feit. Straks gaan ze nog nadenken en PVV stemmen! Daarom geen nadere informatie. Geen kader over huwelijkswetgeving en problemen rond polygamie in Marokko en bij migranten in Europa. Niets over de visie van Marokkaanse feministes: zij kunnen namelijk wel uitleggen hoe polygamie vaak tot rechteloosheid bij vrouwen en moeders leidt. Samsam dikt het zoetsappige verhaal juist aan. Mag Hounayda nog eens uitleggen dat er nóóit ruzie, nóóit jaloezie is.
Kinderen zijn klein maar meestal niet dom. Om hen genuanceerd te leren denken en te laten zien dat verschillende meningen mogelijk zijn, dat is belangrijk voor later. Kinderen van 9 tot 14 jaar kunnen al veel begrijpen als je het goed uitlegt. Gelukkig staat er op de website van Samsam wel een kader met een kritische noot:
Polygamie
Vrouwenorganisaties en mensenrechtenorganisaties in Marokko vinden polygamie verkeerd. Vrouwen zijn geen bezit vinden zij.
Sinds een paar jaar is het voor mannen moeilijker om met meer dan één vrouw te trouwen. Vrouwen mogen bijvoorbeeld protesteren tegen een tweede huwelijk van hun man. Met het gevaar dat hun man ze daarvoor binnenshuis straft.
Vrouwenorganisaties wijzen erop dat vrouwen die niet naar school zijn geweest hun rechten niet kennen. Ze willen dat polygamie helemaal verboden wordt.
Dat kader hadden ze beter ook in het blaadje kunnen opnemen.
Waar ik het eigenlijk over wil hebben is cultuurrelativisme. Kunnen mensen in Nederland beoordelen of polygamie in Marokko (of Senegal) goed of slecht is? Ethiek, het onderscheid tussen goed en kwaad, vind ik erg interessant. Is dat universeel of cultureel bepaald? Het gaat mij niet om het grootste nut voor de meeste mensen of om rechtspraak / wetten. Het gaat mij om de gevolgen van daden voor anderen. Ik vind een daad alleen slecht als er onnodig schadelijke gevolgen zijn voor mensen, dieren of de natuur. Ik vind het niet erg als mensen liegen of dingen doen die van andere mensen niet mogen, als ze er niets of niemand schade mee berokkenen. Ik vind een daad slecht als er onnodig schade mee wordt berokkend, ongeacht in welk land met welke cultuur of religie dat plaatsvindt.
Alle mensen zijn gelijk en hebben daarmee gelijke mensenrechten. Homo's zouden dezelfde rechten moeten hebben als hetero's, vrouwen dezelfde rechten als mannen. In landen als Marokko en Senegal mag een man wel met meerdere vrouwen trouwen maar een vrouw niet met meerdere mannen. Dat is geen gelijkheid. Dat hoeft op zich nog niet slecht te zijn, dat hangt af van de gevolgen. Het is niet een universeel mensenrecht om met meerdere partners tegelijk te mogen trouwen. Maar de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen, waarbij vrouwen minder mogen, maakt dat we goed moeten opletten of dit niet schadelijk is voor vrouwen, of mannen zo niet de kans krijgen om misbruik te maken van hun macht. Officieel geldt in Senegal dat de eerste vrouw van een man bij het huwelijk tekent of zij wel of niet akkoord gaat met polygamie, dus of zij het goedvindt als hij later meer vrouwen wil trouwen, of niet. Kan een vrouw daarin vrij kiezen of wordt ze gedwongen polygamie aan te kruisen. Zijn analfabete vrouwen op de hoogte van hun rechten? Officieel moet een man ook overleggen met zijn eerste vrouw voor hij een tweede vrouw trouwt. Gebeurt dat in de praktijk? Kan een vrouw naar een blijf-van-mijn-lijf huis, kan ze naar de rechter als haar rechten geschonden worden? Nee, meestal niet. De positie van de vrouw is slecht in landen als Senegal en Marokko (polygamie komt trouwens in Marokko veel minder voor dan in Senegal, in Marokko is het ongeveer 4%, in Senegal is bijna de helft van de vrouwen getrouwd met een man met meerdere vrouwen).
Polygamie gaat in de praktijk best vaak goed. Als er geen schadelijke gevolgen zijn dan heb ik er geen moreel bezwaar tegen. Maar het gaat ook vaak niet goed, veel mannen houden te weinig rekening met hun vrouw(en), ze beslissen over hun hoofden heen in plaats van samen. Polygamie brengt vaak jaloezie en ruzies met zich mee. Er is nog veel te doen om de positie van vrouwen te verbeteren in landen als Senegal en Marokko.
Dat kun je best uitleggen aan kinderen via de Samsam. Het is goed dat NCDO de beelvorming over Marokko wil verbeteren, maar dat moet niet gedaan worden met onjuiste beelden.
Waar ik het eigenlijk over wil hebben is cultuurrelativisme. Kunnen mensen in Nederland beoordelen of polygamie in Marokko (of Senegal) goed of slecht is? Ethiek, het onderscheid tussen goed en kwaad, vind ik erg interessant. Is dat universeel of cultureel bepaald? Het gaat mij niet om het grootste nut voor de meeste mensen of om rechtspraak / wetten. Het gaat mij om de gevolgen van daden voor anderen. Ik vind een daad alleen slecht als er onnodig schadelijke gevolgen zijn voor mensen, dieren of de natuur. Ik vind het niet erg als mensen liegen of dingen doen die van andere mensen niet mogen, als ze er niets of niemand schade mee berokkenen. Ik vind een daad slecht als er onnodig schade mee wordt berokkend, ongeacht in welk land met welke cultuur of religie dat plaatsvindt.
Alle mensen zijn gelijk en hebben daarmee gelijke mensenrechten. Homo's zouden dezelfde rechten moeten hebben als hetero's, vrouwen dezelfde rechten als mannen. In landen als Marokko en Senegal mag een man wel met meerdere vrouwen trouwen maar een vrouw niet met meerdere mannen. Dat is geen gelijkheid. Dat hoeft op zich nog niet slecht te zijn, dat hangt af van de gevolgen. Het is niet een universeel mensenrecht om met meerdere partners tegelijk te mogen trouwen. Maar de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen, waarbij vrouwen minder mogen, maakt dat we goed moeten opletten of dit niet schadelijk is voor vrouwen, of mannen zo niet de kans krijgen om misbruik te maken van hun macht. Officieel geldt in Senegal dat de eerste vrouw van een man bij het huwelijk tekent of zij wel of niet akkoord gaat met polygamie, dus of zij het goedvindt als hij later meer vrouwen wil trouwen, of niet. Kan een vrouw daarin vrij kiezen of wordt ze gedwongen polygamie aan te kruisen. Zijn analfabete vrouwen op de hoogte van hun rechten? Officieel moet een man ook overleggen met zijn eerste vrouw voor hij een tweede vrouw trouwt. Gebeurt dat in de praktijk? Kan een vrouw naar een blijf-van-mijn-lijf huis, kan ze naar de rechter als haar rechten geschonden worden? Nee, meestal niet. De positie van de vrouw is slecht in landen als Senegal en Marokko (polygamie komt trouwens in Marokko veel minder voor dan in Senegal, in Marokko is het ongeveer 4%, in Senegal is bijna de helft van de vrouwen getrouwd met een man met meerdere vrouwen).
Polygamie gaat in de praktijk best vaak goed. Als er geen schadelijke gevolgen zijn dan heb ik er geen moreel bezwaar tegen. Maar het gaat ook vaak niet goed, veel mannen houden te weinig rekening met hun vrouw(en), ze beslissen over hun hoofden heen in plaats van samen. Polygamie brengt vaak jaloezie en ruzies met zich mee. Er is nog veel te doen om de positie van vrouwen te verbeteren in landen als Senegal en Marokko.
Dat kun je best uitleggen aan kinderen via de Samsam. Het is goed dat NCDO de beelvorming over Marokko wil verbeteren, maar dat moet niet gedaan worden met onjuiste beelden.
Comments:
<< Home
hallo Esther,
ik heb via web info gevonden van je afvalproject, echter data tot ergens 2008.
Graag zou ik meer willen weten rond huidige situtie.
Loopt het project nog ?
alvast bedankt
Geertrui
www.bonjourafrique.be
ik heb via web info gevonden van je afvalproject, echter data tot ergens 2008.
Graag zou ik meer willen weten rond huidige situtie.
Loopt het project nog ?
alvast bedankt
Geertrui
www.bonjourafrique.be
Hallo Geertrui,
We zijn het afvalproject in 2007 begonnen. We hebben een systeem opgezet om afval in te zamelen met ezelkarren en naar een speciaal terrein te brengen, in het dorp Diofior. Het bleek echter niet mogelijk om de families geld te laten betalen voor het ophalen van het afval. Het systeem van ROC (Ramassage des Ordures en Charette) werkt alleen als het gecombineerd wordt met het genereren van inkomsten, via bijv. plastic recycling. In 2008 zijn de olieprijzen gedaald en is daardoor de prijs voor nieuw plastic gedaald en daarmee is de vraag naar gerecycled plastic afgenomen omdat dat relatief duur was. De fabriek in Thies, Proplast, waar we mee samenwerkten, is toen bijna failliet gegaan.
Pas als de fabriek weer goed draait kan het project worden voortgezet. Ik heb mij in 2009 vooral gericht op het gehandicaptenproject. Ik zou wel heel graag het project voor afvalinzameling en recycling willen voortzetten. Een alternatief is om natuurlijk afval te composteren, want daarmee kunnen ook inkomsten worden gegegeneerd om het ROC systeem te financieren.
Heb je interesse in samenwerking, hebben jullie zelf ook een afvalproject?
Als ik op de website probeer te kijken zegt mijn computer dat er een Trojaans paard virus in de website zit...
Met vriendelijke groet,
Esther Langen
We zijn het afvalproject in 2007 begonnen. We hebben een systeem opgezet om afval in te zamelen met ezelkarren en naar een speciaal terrein te brengen, in het dorp Diofior. Het bleek echter niet mogelijk om de families geld te laten betalen voor het ophalen van het afval. Het systeem van ROC (Ramassage des Ordures en Charette) werkt alleen als het gecombineerd wordt met het genereren van inkomsten, via bijv. plastic recycling. In 2008 zijn de olieprijzen gedaald en is daardoor de prijs voor nieuw plastic gedaald en daarmee is de vraag naar gerecycled plastic afgenomen omdat dat relatief duur was. De fabriek in Thies, Proplast, waar we mee samenwerkten, is toen bijna failliet gegaan.
Pas als de fabriek weer goed draait kan het project worden voortgezet. Ik heb mij in 2009 vooral gericht op het gehandicaptenproject. Ik zou wel heel graag het project voor afvalinzameling en recycling willen voortzetten. Een alternatief is om natuurlijk afval te composteren, want daarmee kunnen ook inkomsten worden gegegeneerd om het ROC systeem te financieren.
Heb je interesse in samenwerking, hebben jullie zelf ook een afvalproject?
Als ik op de website probeer te kijken zegt mijn computer dat er een Trojaans paard virus in de website zit...
Met vriendelijke groet,
Esther Langen
Inmiddels heb ik een site gevonden zonder virus: http://bonjour-afrique-telenet.blogspot.com/2009/03/werkreis-maart-2009.html
Post a Comment
<< Home
