2/26/2016

 

"Ik verwerp een samenleving met een diepgewortelde afkeer van 'de ander'

Er stond een mooi artikel van Asha ten Broeke in de Volkskrant van vandaag, daar wil ik graag een citaat van delen. Ze reageerde op een interview met VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra. Ze schrijft met humor en ze laat duidelijk zien dat Zijlstra met twee maten meet. En inderdaad zou een samenleving van mensen die open staan voor 'de ander ' en hun vooroordelen en generalisaties aan de kant zetten zoveel fijner zijn om in te leven. We kunnen veel leren van Levinas. (En wat is er nu zo erg aan het Suikerfeest, daar kunnen we best ook een leuke nieuwe mengelmoes van maken - met oliebollen?, net als de hutspot met halal worst waar ik eerder over schreef.)
"Onze manier van leven loopt gevaar. Dat stelde VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra vorige week in een interview met Trouw. 'Wij doen in Nederland heel veel concessies aan de manier van leven, onze waarden', zei hij, en gaf als voorbeeld dat sommige Amsterdamse schoolbesturen Tweede Pinksterdag misschien wel wilden inruilen voor het Suikerfeest. 'Elke keer een stapje weg van de Nederlandse achtergrond en cultuur.' Waarmee meteen glashelder was wie er volgens hem tot de categorie 'onze' of 'Nederlandse cultuur' behoren: moslims niet. Nou heb ik een donkerbruin vermoeden dat de meeste Nederlanders, ongeacht hun geloof, op Tweede Pinksterdag vooral een lekker lang weekend vieren. [...]
Naar aanleiding van deze uitspraken van Halbe Zijlstra voel ik me genoodzaakt om iets op te biechten. Beste meneer Zijlstra: ik wil u graag laten weten dat ook ik onze huidige samenleving verwerp. Ik verwerp regeringspartijen die met de bovenlip het liberalisme belijden, en met de onderlip (of -buik) onwelgevallig verklaarde minderheden hun vrijheden willen ontnemen. Ik verwerp politici die denken dat je kleingeestige ideeën moet bestrijden met een verbod in plaats van met betere ideeën. En ik verwerp een samenleving die zo'n diepgewortelde afkeer kent voor 'de ander' dat bij voorstellen als die van Zijlstra niet alle jaren-dertig-alarmbellen afgaan.

Vanwege dat verwerpen streef ik naar de oprichting van een links-feministische heilstaat - laten we het 'het falifaat' noemen. In het falifaat doen we alles om Zijlstra's interpretatie van de democratische rechtsstaat te ondermijnen. In het falifaat maken we wetten die emancipatie bevorderen in plaats van minderheidsmeningen onderdrukken, is gelijkheid tussen man en vrouw of homo en hetero veel meer dan alleen een stok om een moslim mee te slaan, zijn oorlogsvluchtelingen onvoorwaardelijk welkom, simpelweg omdat we ooit in Genève bij het kruisje tekenden voor hun mensenrechten, en eten politici liever hun blauwe zijden stropdas op dan sommige waarden of religies ondergeschikt te maken aan andere.

Het hypocriete neoliberale patriarchaat roep ik uit tot vijand van het falifaat, omdat het jokt: het beweert er te zijn voor alle burgers, maar probeert ondertussen een de facto dictatuur van de vermogende en/of mondige meerderheid te stichten.

Een waarschuwing: mijn plannen voor de verwerping van de samenleving moeten niet worden weggewuifd alleen omdat ik een ongelovige witte jonge vrouw ben met een ruime voorraad Nederlandse voorouders. Ik ben al lange tijd ernstig aan het radicaliseren; als u mijn laptop zou onderzoeken, zou u daar concreet bewijs aantreffen van plannen om uit te reizen naar een land dat beter bij mijn ideologie past, zoals IJsland, of misschien Canada.

Dus ik vraag het u, meneer Zijlstra: is het u echt menens? Want dan nodig ik u bij deze uit om ook mij te komen verbieden."

2/04/2016

 

Hutspot met Halal worst



Gisteren ging ik naar een thema-avond over interculturele communicatie in het Wereldhuis in Den Haag. Het was interessant, maar ik vind dat de wetenschappelijke modellen die behandeld werden inmiddels volledig achterhaald zijn. Ik denk dat we zulke modellen maar beter achterwege kunnen laten. De praktijk van (het Wereldhuis in) de Schilderswijk is veel interessanter… 

Het eerste model dat werd behandeld was de cultuur-driehoek van Gerd Baumann. De spreekster, Siela Ardjosemito-Jethoe, zei dat er volgens Baumann drie factoren zijn die een cultuur beïnvloeden: religie, nationaliteit en etniciteit. Ze zei dat het goed is om te kijken naar die factoren om te zien waar we staan en welke kant we op willen, hoe we ons willen ontwikkelen. Want cultuur is niet statisch maar dynamisch, het kan veranderen. En zelf heeft ze ook nog de factor "gender" aan het model toegevoegd.


Maar is het nu echt zo dat een bepaalde cultuur door deze drie/vier factoren wordt  bepaald? Ik denk dat er in een multiculturele omgeving als de Schilderswijk een heel web is van factoren die invloed hebben. Het is allemaal niet zo makkelijk meer in categorieën / hokjes in te delen - en dat hoeft ook helemaal niet. De factoren zijn zelf al vaak "multi": multi-religieus, multi-etnisch, multi-cultureel. De invloed van religie is diffuus: aan de ene kant is er een proces van ontkerkelijking in Nederland. Aan de andere kant is de islam in opkomst, maar er is geen "de islam", daar zijn ook weer veel verschillende varianten binnen. En of je mindfulness en yoga ook als religie kunt beschouwen is de vraag. Ook het begrip etniciteit is niet eenduidig. De spreekster vertelde dat haar man Japans is en dat zij in Nederland is geboren met Hindoestaans-Surinaamse ouders. Wat de etniciteit is van haar kinderen wordt langzamerhand onbenoembaar: Japans-Hindoestaans-Surinaams-Nederlands is een rare categorie. "Gemengd" is het enig mogelijke label. En er zijn nog zoveel meer factoren die een cultuur beïnvloeden: verschillen tussen stad en platteland, hoogopgeleid en laagopgeleid, rijk/arm, honkvast of reislustig etc. Je kunt niet altijd meer spreken van één bepaalde cultuur op één plek, het is eerder een waaier van subculturen.

Waarom willen we eigenlijk een model met categorieën, waar we mensen dan in proberen te proppen? Dat is helemaal niet nodig. Cultuur is inderdaad dynamisch en we kunnen zelf kiezen hoe we ons leven vorm geven. 

Ik vind het wel fijn om in een omgeving te leven waarin iedereen om mij heen verschillend is. Als ik nog zou willen segregeren in de omgeving waarin ik nu leef, dan zou het niet eens lukken (maar ik wil het dus ook niet). 

Een voorbeeld: Mijn zoontje gaat naar een nieuwe gastouder omdat de vaste Hollandse gastouder ziek is. De nieuwe gastouder is een Surinaamse moslima. We hadden het over Ilyes, de kleinzoon van de vaste gastouder. "Hé, dat is een islamitische naam", zei de nieuwe gastouder. "Ja, haar schoonzoon is Algerijns", zei ik (en over waarom mijn eigen kinderen ook islamitische namen hebben, daar hadden we het al eerder over gehad). Mijn omgeving is aardig een smeltkroes van religies en culturen. De hutspot met halal worst is bij ons goed ingeburgerd :)

Is er een alternatief voor het model van Gerd Baumann, wat betreft tools voor interculturele communicatie? Ik denk dat het vooral gaat om een houding van rekening met elkaar houden en open staan voor de ander. Het is handig om een beetje op de hoogte te zijn van wat belangrijk wordt gevonden in andere culturen. De Nederlandse cultuur is bijvoorbeeld mondig en direct. Dat kan in een andere cultuur soms beledigend overkomen. Dus daar kun je rekening mee houden door de manier waarop je bijvoorbeeld feedback geeft aan iemand met een andere culturele achtergrond (niet op een botte manier kritiek geven). Als je van beide kanten moeite doet om elkaar te begrijpen kun je samen zoeken naar manieren om goed met elkaar om te gaan. 

This page is powered by Blogger. Isn't yours?