9/25/2009

 

Dialoog - open ontmoeting met de ander

Ik vind de dialoog als middel ter bevordering van (intercultureel) contact en sociale cohesie heel interessant. In het denken over Levinas en intercultureel contact is de dialoog belangrijk, want Levinas beschrijft het effect, het morele appel dat uitgaat van het kwetsbare gezicht van de ander, het gezicht dat ik voor mij zie. Een dialoog is bij uitstek een gelegenheid waarbij ik een ander ontmoet die ik niet ken, en waarbij ik mij inleef in de situatie van de ander, en besef dat ik voor de ander verantwoordelijk ben, voor hoe ik met hem of haar omga.

Afgelopen maandag zat ik aan een dialoogtafel tijdens de Nacht van de Vrede in Amsterdam (het suikerfeest in het souterrain). En gisteren ging ik naar een training voor de Dag van de Dialoog op 3 november in Utrecht (daar ging ik heen als vluchtelingen ambassadeur en mogelijk gespreksleider van een dialoogtafel bij Vluchtelingenwerk).

Gisteravond werd uitgelegd wat het verschil is tussen een debat en een dialoog. Bij een debat probeer je de ander te overtuigen. Je probeert het debat te winnen. Je luistert selectief naar de ander, je probeert een zwakke plek te ontdekken in zijn of haar argumentatie. Een debat is een strijd. Een dialoog is een open gesprek. Je vertelt allebei over je persoonlijke ervaringen. Je luistert aandachtig naar wat de ander zegt, je leeft je in.

Een dialoog is veel geschikter om bruggen te bouwen dan een debat, want we zijn samen, niet tegenover elkaar. Als ik me inleef in de ander neem ik veel eerder mijn verantwoordelijkheid voor de ander op mij.

Tijdens de Nacht van de Vrede was het aan onze tafel (helaas) geen dialoog, maar juist een fel debat. Dat kwam vooral doordat de gespreksleider stellingen voorlas met uitspraken van Wilders. Onze tafel bestond voor de meerderheid uit moslims, uit allerlei verschillende landen. En met mij inbegrepen waren er drie westerse vrouwen, waarvan een met een duidelijk afwijkende mening ten opzichte van de "heersende opinie" aan tafel. Ik merkte dat ik fel, koppig, emotioneel was in de discussie met haar. Eigenlijk wilde ik dat niet. Ik was niet zo fel omdat ik geloof dat ik de absolute waarheid in pacht heb. Ik denk niet dat ik het beter weet dan haar, ik denk ook niet dat ik haar beter kan overtuigen als ik bijna boos word. Ik word boos omdat ik de uitspraken van Wilders onrechtvaardig vind, en ik niet begrijp hoe zij het daarmee eens kan zijn (tenminste voor een deel). Een van de stellingen was dat Wilders gelijk heeft met zijn film Fitna, dat de islam inderdaad een probleem met zich mee brengt voor de Nederlandse samenleving. "Wat is dan het probleem van de islam?" vroeg ik. Niemand kon daar antwoord op geven. Uiteindelijk zei iemand dat extremisten het probleem zijn. Dat klopt, maar dan moet Wilders niet doen alsof de islam in het algemeen het probleem is. Het gesprek die avond ging ook weer over het berekenen van wat een allochtoon kost. Ik vind dat een vorm van (cultureel) racisme, om alleen te berekenen wat allochtonen kosten en niet wat autochtonen kosten.

Ik heb het gevoel dat Wilders de problemen generaliseert en overdrijft. Hierdoor worden gevoelens van onveiligheid, vervreemding en xenofobie versterkt en neemt polarisatie toe. We krijgen een populistisch, simplistisch, verhard emotioneel discours. En ik ga daar zelf in mee, omdat ik mij wil verzetten tegen wat ik zie als onrecht. Het zou beter zijn als ik de emoties zou loslaten en over kon gaan op een rustig genuanceerd neutraler betoog.

We komen niet veel verder met zo'n emotionele discussie, want we bijten ons allebei vast in onze eigen standpunten. Dit is wat op Orkut ook vaak gebeurt. Een rustige respectvolle open dialoog is beter. Ik kan leren van de ander als ik echt luister en mij in de ander verplaats. Naar mijzelf luisteren heeft weinig zin want ik weet al wat ik vind.


Met de Dag van de Dialoog is het doel om open respectvolle gesprekken te voeren, dus dan gaat het vast beter, zonder stellingen van Wilders. Het thema is thuisvoelen. Als vluchtelingenambassadeur help ik mee met de organisatie van een dialoogtafel bij Vluchtelingenwerk Midden-Nederland. Wil je ook een Levinasiaanse ontmoeting met de ander (anderen, vluchtelingen), meld je dan aan voor de Dag van de Dialoog op 3 november.
Comments: Post a Comment

<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?