3/18/2009

 

De ander in ons

Satre - "Huis Clos"
Ik ben "De ander in ons" aan het lezen, van France Guwy. Het is een prachtig boek over Levinas en het is duidelijk meer dan "een inleiding in zijn denken" zoals in de ondertitel staat vermeld. Ik heb nu een heleboel boeken van en over Levinas gelezen, maar ik begrijp nog steeds niet alle aspecten van zijn filosofie. Vooral zijn boek "Otherwise than being" vind ik moeilijk te begrijpen. Het gaat over substitutie, ik neem de plaats in van de ander. Maar hoe kan dat nu, dat kon toch juist niet volgens Levinas? Hoe kan de ander in mij zijn, dat kan dan toch alleen een beeld zijn dat ik van de ander heb? Als de ander en ik totaal anders zijn, voor altijd van elkaar gescheiden, altijd jij en ik, geen wij, als wij allemaal onze eigen verantwoordelijkheid dragen die niet uitwisselbaar is, die een ander niet in mijn plaats op zich kan nemen, hoe kan er dan substitutie zijn, hoe kan ik in de schoenen van de ander gaan staan? In "De ander in ons" staat dat de ander in onszelf kan worden opgevat als ons geweten, wij zijn als ethische wezens aanspreekbaar, we zijn "getekend" door de ander. Daar kan ik me wel iets bij voorstellen, maar ik begrijp niet waarom het de ander in ons genoemd wordt...

***

Ik bedacht me ook dat ik het niet helemaal eens ben met de totale voortdurende focus van Levinas op de ander. Ik merk dat ik ook alleen wil zijn soms, alleen met mijn eigen gedachten en gevoelens. Dat is geen egoïstische / egocentrische onethische manier van opgaan in mijzelf. Het is niet iets waarvoor ik mij schaam als plotseling de ander voor mij staat. Het is juist iets wat nodig is om daarna echt voor de ander te kunnen openstaan. Een voortdurende gerichtheid op de ander kan maken dat ik mijzelf kwijtraak. Voordat ik stil sta bij wat voor gevolgen mijn gedrag heeft voor anderen, wil ik eerst nadenken over wie ik zelf ben, wat ik wil, hoe ik me voel. Ik maak contact met mijn kern, ik laat mijn frustraties en angsten los, ik accepteer en aanvaard mezelf en mijn situatie. Als ik tot mijzelf ben gekomen, rust heb gevonden, goed in mijn vel zit, pas op dat moment kan ik ophouden de hele tijd met mijzelf bezig te zijn, kan ik open staan voor de ander en echt luisteren, met aandacht, en klaar staan voor de ander.

Op ongeveer dezelfde manier denk ik dat ik toch ook iets van een persoonlijke relatie met God heb, dat ik niet alleen een spoor van God ervaar via de ontmoeting met de ander. Ik voel iets van God zelf in mij, juist als er geen anderen zijn.

Comments:
Prachtig blog, Esther. Het is essentieel als mens om terug te keren bij jezelf. Er is geen leven mogelijk zonder te beginnen bij je eigen kern, je zijn. Zodra je daar contact meegemaakt hebt, zal je de Ander ervaren, niet alleen van binnen, maar ook in de ander.
 
Leuk dat je mijn plaatje hebt gekopieerd, maar wel jammer dat je dat er niet bij hebt vermeld. Ik weet niet waar je het van het net hebt geplukt. Het is in ieder geval een plaatje uit een album over de Ander, dat uitgegeven wordt door ART AFTER ALL ART in Rotterdam. Afgezien daarvan, denk ik dat je eerst de ander echt als de hel moet hebben ervaren om Lévinas van repliek te dienen. Die repliek zou wel eens kunnen uitlopen op de idee dat noch het ik noch de ander houdbare begrippen zijn om door te dringen tot waar-het-om-gaat: het overwinnen van de eindigheid. Denk ik.
 
This comment has been removed by the author.
 
Sorry dat ik de afkomst van het plaatje niet vermeld heb.

Ik begrijp niet zo goed wat je bedoelt met het overwinnen van de eindigheid. De uitspraak "de hel, dat zijn de anderen" komt van Sartre. Levinas beschouwt de ander als ongewenste bij uitstek maar ook als degene die mij bevrijdt en mij boven mijzelf laat uitstijgen (hoewel de menselijke eindigheid nooit overwonnen kan worden, anders zouden we God zijn). Ik denk niet dat je de ander echt als hel hoeft te ervaren.
 
Post a Comment

<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?