3/19/2007
Globalisering en fundamentalisme
Er zijn 2 punten waar ik over begon na te denken nadat ik de onderstaande tekst had gepost, en die ik dus graag nog hier wil delen.
- Hidde zei dat er wel een probleem is met de Islam in sommige landen, dat het geloof verweven is met de staat en moeilijk ontvankelijk is voor verandering / modernisering, behoorlijk rigide. En dat bijvoorbeeld in Indonesië het aantal fundamentalisten de laatste jaren sterk is toegenomen. Het probleem van fundamentalisme moet in zulke landen niet worden onderschat, en in feite geldt dat ook voor Amerika, dat het een land is vol met gelovige fundamentalisten (een ander geloof natuurlijk).
Volgens de Van Dale is fundamentalisme een orthodoxe, antiliberale godsdienstige richting. Wat betekent dit nu? Is een fundamentalist altijd iemand die niet zelf nadenkt? Is het altijd schadelijk om orthodox en antiliberaal te geloven? Is het überhaupt mogelijk voor de meerderheid van een bevolking in een land om fundamentalist te zijn? Bestaat de meerderheid niet altijd uit gewone, modale, niet al te extreem denkende en handelende mensen, ongeacht hoeveel zwarte kousen of burka’s er te zien zijn?
- Mijn tweede vraag / punt gaat over “schoenmaker, blijf bij je leest”. Fouad Laroui schrijft over wat bij hem hoort, waar hij mee is opgegroeid. Mijn blogpost gaat over wat mij in wezen vreemd is, waar ik niet mee ben opgegroeid.
Op Orkut kreeg ik tot nu toe 70 reacties op mijn tekst, het blijkt een hot issue te zijn. Het lijkt een beetje of ik mij heb opgeworpen als woordvoerder van moslims, maar dat kan ik helemaal niet zijn en moet ik ook niet willen. Dan eigen ik mij iets toe wat niet van mij is, dat kan neigen naar iets totalitairs. Zoals ik de islamhaters ook kwalijk neem dat ze van alles roepen terwijl ze volgens mij niet weten waar ze het over hebben. Maar hoe moet het dan, in onze globaliserende wereld. Islam is onvermijdelijk als discussie-onderwerp in het politiek-maatschappelijke discussiedeel van Orkut. Zowel de islamhaters als de islamverdedigers willen de hele tijd over dat onderwerp praten. Dus laat ik me er dan goed in verdiepen en actief deelnemen aan het debat.
Als kind zong ik bij interkerkelijk jongerenkoor Connection. “Nkosi sikelele Afrika”, het zulu volkslied van Zuid-Afrika, stond op ons repertoire. Mijn moeder vond dat we dat niet zouden moeten zingen. Ze zei dat dat het lied is van het zwarte volk in Zuid-Afrika, als verzet tegen de onderdrukking van de Apartheid. Een wit Nederlands a-politiek koor, dat die onderdrukking niet zelf ervaren heeft, moet zo’n lied niet zingen. We moeten het niet alleen zingen omdat we vinden dat het mooi klinkt, zonder verder na te denken over waar het over gaat.
Kunnen we dan niet onze solidariteit laten zien door het lied te zingen en wel over de boodschap na te denken? Mogen we dan alleen liederen zingen over Nederlandse onderdrukking?
Met het proces van globalisering raakt alles steeds meer verweven. Hoewel ik geen moslim ben gaat de islam me wel aan. Waar is de grens tussen dat ik mijn mening geef over een onderwerp waar ik mij in verdiept heb, en dat ik mij iets toe eigen wat niet bij mij hoort?
- Hidde zei dat er wel een probleem is met de Islam in sommige landen, dat het geloof verweven is met de staat en moeilijk ontvankelijk is voor verandering / modernisering, behoorlijk rigide. En dat bijvoorbeeld in Indonesië het aantal fundamentalisten de laatste jaren sterk is toegenomen. Het probleem van fundamentalisme moet in zulke landen niet worden onderschat, en in feite geldt dat ook voor Amerika, dat het een land is vol met gelovige fundamentalisten (een ander geloof natuurlijk).
Volgens de Van Dale is fundamentalisme een orthodoxe, antiliberale godsdienstige richting. Wat betekent dit nu? Is een fundamentalist altijd iemand die niet zelf nadenkt? Is het altijd schadelijk om orthodox en antiliberaal te geloven? Is het überhaupt mogelijk voor de meerderheid van een bevolking in een land om fundamentalist te zijn? Bestaat de meerderheid niet altijd uit gewone, modale, niet al te extreem denkende en handelende mensen, ongeacht hoeveel zwarte kousen of burka’s er te zien zijn?
- Mijn tweede vraag / punt gaat over “schoenmaker, blijf bij je leest”. Fouad Laroui schrijft over wat bij hem hoort, waar hij mee is opgegroeid. Mijn blogpost gaat over wat mij in wezen vreemd is, waar ik niet mee ben opgegroeid.
Op Orkut kreeg ik tot nu toe 70 reacties op mijn tekst, het blijkt een hot issue te zijn. Het lijkt een beetje of ik mij heb opgeworpen als woordvoerder van moslims, maar dat kan ik helemaal niet zijn en moet ik ook niet willen. Dan eigen ik mij iets toe wat niet van mij is, dat kan neigen naar iets totalitairs. Zoals ik de islamhaters ook kwalijk neem dat ze van alles roepen terwijl ze volgens mij niet weten waar ze het over hebben. Maar hoe moet het dan, in onze globaliserende wereld. Islam is onvermijdelijk als discussie-onderwerp in het politiek-maatschappelijke discussiedeel van Orkut. Zowel de islamhaters als de islamverdedigers willen de hele tijd over dat onderwerp praten. Dus laat ik me er dan goed in verdiepen en actief deelnemen aan het debat.
Als kind zong ik bij interkerkelijk jongerenkoor Connection. “Nkosi sikelele Afrika”, het zulu volkslied van Zuid-Afrika, stond op ons repertoire. Mijn moeder vond dat we dat niet zouden moeten zingen. Ze zei dat dat het lied is van het zwarte volk in Zuid-Afrika, als verzet tegen de onderdrukking van de Apartheid. Een wit Nederlands a-politiek koor, dat die onderdrukking niet zelf ervaren heeft, moet zo’n lied niet zingen. We moeten het niet alleen zingen omdat we vinden dat het mooi klinkt, zonder verder na te denken over waar het over gaat.
Kunnen we dan niet onze solidariteit laten zien door het lied te zingen en wel over de boodschap na te denken? Mogen we dan alleen liederen zingen over Nederlandse onderdrukking?
Met het proces van globalisering raakt alles steeds meer verweven. Hoewel ik geen moslim ben gaat de islam me wel aan. Waar is de grens tussen dat ik mijn mening geef over een onderwerp waar ik mij in verdiept heb, en dat ik mij iets toe eigen wat niet bij mij hoort?
Comments:
<< Home
Hidde heeft volgens mij gelijk wanneer hij het heeft over de onverzoenlijkheid tussen het modernisme en de islam.
De islam is niet enkel een godsdienst, het is eveneens een maatschappij- en rechtsmodel. Geloof en staat zijn dus nauw verbonden.
De 'modernistsche' westerse wereld heeft zich net van dat pad afgekeerd, vanuit het liberalisme en de Franse Revolutie.
Toch lijkt me dit geen reden om ons af te wenden van een debat.
Als we ons afwenden van alles wat ons vreemd is, komen we niet dichter tot het begrijpen van dit alles.
Debat laat beide zijden net toe de ander z'n mening aan te leren...waardoor de onwetendheid stilaan verdwijnt.
De islam is niet enkel een godsdienst, het is eveneens een maatschappij- en rechtsmodel. Geloof en staat zijn dus nauw verbonden.
De 'modernistsche' westerse wereld heeft zich net van dat pad afgekeerd, vanuit het liberalisme en de Franse Revolutie.
Toch lijkt me dit geen reden om ons af te wenden van een debat.
Als we ons afwenden van alles wat ons vreemd is, komen we niet dichter tot het begrijpen van dit alles.
Debat laat beide zijden net toe de ander z'n mening aan te leren...waardoor de onwetendheid stilaan verdwijnt.
Ik betwijfel of islam en modernisme onverzoenlijk zijn. De islam is enorm divers, in verschillende delen van de wereld zijn er grote verschillen.
Wie zegt er dat de problemen van onderdrukking en anti-modernisme religieus zijn, en niet een cultureel probleem of een probleem van een totalitaire staat.
Wat als we in Europa wel moslims hebben maar geen islamitisch maatschappij- en rechtsmodel.
Hoe zit het met Senegal en andere Afrikaanse landen, een democratisch land met een zeer gematigde tolerante en in zekere zin moderne islam, ook al is er daar geen sprake van Europees liberalisme en verlichtingsdenken.
Ik vind het moeilijk om in te schatten hoe de verhouding is binnen de islam overal in de wereld tussen fundamentalisme met een gevaar van extremisme en de islam zoals die volgens mij bedoeld is (maar wie ben ik om te bepalen hoe de islam bedoeld is).
In ieder geval denk ik dat conclusies over principiële onverzoenlijkheid niet te snel getrokken moeten worden.
Er is een soort valkuil dat we wat wij kennen als goed beschouwen en dat we snel denken dat het vreemde daar niet mee samen kan gaan.
Wie zegt er dat de problemen van onderdrukking en anti-modernisme religieus zijn, en niet een cultureel probleem of een probleem van een totalitaire staat.
Wat als we in Europa wel moslims hebben maar geen islamitisch maatschappij- en rechtsmodel.
Hoe zit het met Senegal en andere Afrikaanse landen, een democratisch land met een zeer gematigde tolerante en in zekere zin moderne islam, ook al is er daar geen sprake van Europees liberalisme en verlichtingsdenken.
Ik vind het moeilijk om in te schatten hoe de verhouding is binnen de islam overal in de wereld tussen fundamentalisme met een gevaar van extremisme en de islam zoals die volgens mij bedoeld is (maar wie ben ik om te bepalen hoe de islam bedoeld is).
In ieder geval denk ik dat conclusies over principiële onverzoenlijkheid niet te snel getrokken moeten worden.
Er is een soort valkuil dat we wat wij kennen als goed beschouwen en dat we snel denken dat het vreemde daar niet mee samen kan gaan.
De grondslag van beiden staat lijnrecht tegenover elkaar...dat bedoelde ik met onverzoenlijkheid.
Dit wil uiteraard niet zeggen dat ze niet naast elkaar kunnen bestaan zonder dat daar problemen uit moeten voortvloeien. Integendeel...ik geloof net dat ze dat wel kunnen, aangezien islam en westers modernisme evengoed sterke raakpunten hebben.
Het probleem ligt inderdaad bij rigide en verstikkende (extremistische) houdingen die het eigen gelijk vooropstellen. En dit geldt voor beide kanten...de rellen en problemen die ontstaan zijn in Frankrijk rond immigrantenjongeren zijn een oorzaak van een sterk geloven in het gelijk van het westerse systeem.
In Afrika wordt het nog moeilijker...want daar krijg je nog meer 'systemen' naast elkaar: modernisme, islam, maar evengoed de eigen Afrikaanse identiteit en gebruiken. (cfr. het debat rond vrouwenbesnijdenis).
Dus eigenlijk ben ik het helemaal eens met je, zeker als het wordt samengevat in je laatste paragraaf :)
Post a Comment
Dit wil uiteraard niet zeggen dat ze niet naast elkaar kunnen bestaan zonder dat daar problemen uit moeten voortvloeien. Integendeel...ik geloof net dat ze dat wel kunnen, aangezien islam en westers modernisme evengoed sterke raakpunten hebben.
Het probleem ligt inderdaad bij rigide en verstikkende (extremistische) houdingen die het eigen gelijk vooropstellen. En dit geldt voor beide kanten...de rellen en problemen die ontstaan zijn in Frankrijk rond immigrantenjongeren zijn een oorzaak van een sterk geloven in het gelijk van het westerse systeem.
In Afrika wordt het nog moeilijker...want daar krijg je nog meer 'systemen' naast elkaar: modernisme, islam, maar evengoed de eigen Afrikaanse identiteit en gebruiken. (cfr. het debat rond vrouwenbesnijdenis).
Dus eigenlijk ben ik het helemaal eens met je, zeker als het wordt samengevat in je laatste paragraaf :)
<< Home
