2/27/2007
Bescherming tegen haat
Naar aanleiding van het onderstaande artikel "Conflict en mededogen", dat ik ook naar de discussielijst van het filosofisch café had gemaild, vroeg iemand hoe ik in de praktijk de houding oefen die ik had beschreven:
Hoe oefen je de houding die je beschrijft? Hoe een houding van goedheid en waardigheid behouden in situaties die je op de proef stellen? Hoe voorkom je verzuring? Hoe te zorgen dat angst, haat en verbittering geen greep op je krijgen?
Dus heb ik een poging gedaan die vraag te beantwoorden...
Het allerbelangrijke is volgens mij dat ik oefen om irrationele gedachten in mijzelf tegen te houden. Je kunt het je voorstellen als anti-virus software. Er staat een bewaker voor de deur (dat is dat anti-virus programma) die kijkt wat er allemaal de computer probeert binnen te dringen en dan waarschuwingen geeft, zo van: “Ik heb hier een Trojan Horse, zal ik die binnen laten?” “Nee, een Trojan Horse virus heb ik geen behoefte aan”, zeg ik dan. Door te oefenen kun je je eigen anti-virus software, in dit geval “anti-hatelijkheden-software” ontwikkelen. Het oefenen is gericht op het herkennen van irrationele gedachten, en dan dat je leert voor jezelf te beslissen welke gedachten je niet wilt binnenlaten, en hoe je die kunt tegenhouden.
Er bestaat een praktische en effectieve methode om irrationele gedachten tegen te houden en te vervangen door rationele gedachten: de Rationele Effectiviteits Training (RET). Om hem toe te passen op “contact met de vijand” is voor zover ik weet nog niet eerder gebeurd (meestal wordt dit in therapieën en bijvoorbeeld trainingen op het werk gebruikt), maar deze methode is er volgens mij wel heel geschikt voor.
Het herkennen en stoppen van irrationele gedachten kun je leren via de A-B-C methode.
A-B-C staat voor:
A) Gebeurtenis
B) Gedachten (wat ik tegen mijzelf zeg)
C) Gevoelens en gedrag
Deze drie stappen kunnen ofwel negatief ofwel positief verlopen, en je kunt leren hoe je kunt bevorderen dat het positief verloopt. Er gebeurt steeds van alles, daarover heb ik bepaalde gedachten, en die leiden tot bepaalde gevoelens en gedrag. Bij een negatief verloop, is er iets gebeurd waar ik iets negatiefs / irrationeels over denk, en dat leidt ertoe dat ik mij daarna slecht voel en dat ik mij negatief gedraag.
Ik moet die irrationele gedachten dus kunnen herkennen en tegenhouden om te voorkomen dat de stappen negatief verlopen.
Laat ik een voorbeeld geven van Orkut:
Brent (Amerikaanse Orkuter) vind dat ik als linkse liberaal te tolerant ben naar allochtonen toe – met name naar “vijandige” moslims. Hij vindt dat mijn houding uiteindelijk leidt tot zelfvernietiging, omdat ik gastvrij zou zijn ten opzichte van extremisten, en ik daarmee hen de kans geef dat zij over mij, mijn cultuur, mijn volk en mijn land, heen walsen. Dus zegt hij dat ik een “suicidal attitude” heb, een houding die gericht is op zelfdoding / zelfvernietiging.
Brent plakt een sticker op mij van een gevaarlijke gek met een houding die gericht is op mijn eigen vernietiging. Als mensen dat vaak genoeg herhalen, dan ga ik het misschien zelf geloven, dat ik als linkse liberaal een gevaarlijke gek ben en dat ik daarmee mijn eigen land kapot maak. De gedachten die ik tegen mijzelf zeg bij B), in reactie op wat Brent zei – gebeurtenis A), die zijn dan irrationeel geworden. Want ik heb helemaal geen suicidal attitude, ik ben totaal niet levensmoe en ook niet uit op zelfvernietiging. Als ik Brents gedachten toelaat dan sta ik toe dat hij stickers op mij plakt (de sticker van “gevaarlijke gek”), en dat hij mij daarmee ontmenselijkt. Maar pas als ik zelf ga geloven wat hij zegt, dan ben ik verloren.Want dan heb ik toegestaan dat zijn haat, verbittering, overdrijvingen tot mij doordringen. Dan zullen mijn gevoelens en mijn gedrag ook negatief en hatelijk worden.
Een ander voorbeeld is m.b.t. Marokkanen (of een andere groep) in Nederland. Het kan gebeuren dat zij zo vaak te horen krijgen dat ze crimineel zijn, fundamentalist, gewelddadig, uitkeringstrekkers, slecht, waardeloos – dat zij die negatieve beelden zelf gaan geloven uiteindelijk, ook als het voor het desbetreffende individu helemaal niet klopt. Er komt dan een diepe frustratie, innerlijke verscheurdheid en (zelf)haat. En de kans wordt dan groot op een self-fulfilling prophecy, dat zij uiteindelijk precies zo worden zoals ze in het begin door anderen gelabeld werden.
Het is dus heel belangrijk dat je steeds checkt of het wel klopt wat mensen over je zeggen, en dat je weigert het toe te laten als het niet klopt – als het overdreven is, irrationeel, racisme – zodat je niet jezelf gaat haten.
Als Brent praat over mijn suicidal attitude, dan zeg ik: “hou daarmee op, het klopt niet, hou die sticker rommel maar bij je, ik laat me niet beplakken”.
De kracht van liefde en goedheid die ik in me heb, die moet ik versterken, dat is de beste bescherming tegen haat en verbittering. En daarom moet ik mijn vijanden lief hebben, met een bijna allesomvattende liefde voor de mensheid. Want als ik een diepe allesverwoestende haat voel van binnen, dan betekent dat dat ik irrationele gedachten heb toegelaten, dan heb ik de verzuring / verbittering toegelaten die mij van binnenuit uitholt, die mij gewelddadig maakt of die mij verlamt. Dat is een destructieve kracht, die moet ik niet toelaten. Ik moet juist mijn positieve krachten versterken.
Hoe kan ik mijn goedheid en waardigheid versterken? Voor Etty – en voor mij is dat ook zo – is de goedheid die zij in zich voelt een stukje God. Je kunt de goedheid ook heel goed voelen zonder het God te noemen, maar het helpt wel om het gevoel te hebben kracht te ontvangen van de goedheid van God.
Het is een God als een oneindige kracht, een bron van goedheid, mededogen, medeleven, liefde, vergeving, steun. Deze oneindig goede God is vooral een god van de armen, de zieken, de kwetsbaren, de onderdrukten, weduwen, wezen, daklozen, vreemdelingen, vluchtelingen, oorlogsslachtoffers, enzovoort. Met hen leeft God het meest mee, onder hen is hij aanwezig. In God geloven, een volgeling van God te zijn, betekent niets anders dan goed te doen, want goed zijn zonder te handelen heeft weinig waarde. Voel de goedheid, liefde, het licht binnenin je, en leef daarnaar. Denk na over wat je goed vindt en wat je slecht vindt, probeer zoveel mogelijk te kiezen voor het goede. Natuurlijk maak je fouten, natuurlijk doe je dingen waar je later spijt van hebt, natuurlijk ben je soms egoïstisch, onredelijk, gemeen, verlies je je geduld, doe je mensen onnodig pijn, dat is onvermijdelijk. Maar het helpt om bewust te leven, na te denken en goed te luisteren naar de kern van liefde en goedheid die je binnenin je hebt.
Daarmee kan niemand mij klein krijgen, daarmee ben ik heel sterk.
En de duisternis heeft het licht niet overmeesterd.
Hoe oefen je de houding die je beschrijft? Hoe een houding van goedheid en waardigheid behouden in situaties die je op de proef stellen? Hoe voorkom je verzuring? Hoe te zorgen dat angst, haat en verbittering geen greep op je krijgen?
Dus heb ik een poging gedaan die vraag te beantwoorden...
Het allerbelangrijke is volgens mij dat ik oefen om irrationele gedachten in mijzelf tegen te houden. Je kunt het je voorstellen als anti-virus software. Er staat een bewaker voor de deur (dat is dat anti-virus programma) die kijkt wat er allemaal de computer probeert binnen te dringen en dan waarschuwingen geeft, zo van: “Ik heb hier een Trojan Horse, zal ik die binnen laten?” “Nee, een Trojan Horse virus heb ik geen behoefte aan”, zeg ik dan. Door te oefenen kun je je eigen anti-virus software, in dit geval “anti-hatelijkheden-software” ontwikkelen. Het oefenen is gericht op het herkennen van irrationele gedachten, en dan dat je leert voor jezelf te beslissen welke gedachten je niet wilt binnenlaten, en hoe je die kunt tegenhouden.
Er bestaat een praktische en effectieve methode om irrationele gedachten tegen te houden en te vervangen door rationele gedachten: de Rationele Effectiviteits Training (RET). Om hem toe te passen op “contact met de vijand” is voor zover ik weet nog niet eerder gebeurd (meestal wordt dit in therapieën en bijvoorbeeld trainingen op het werk gebruikt), maar deze methode is er volgens mij wel heel geschikt voor.
Het herkennen en stoppen van irrationele gedachten kun je leren via de A-B-C methode.
A-B-C staat voor:
A) Gebeurtenis
B) Gedachten (wat ik tegen mijzelf zeg)
C) Gevoelens en gedrag
Deze drie stappen kunnen ofwel negatief ofwel positief verlopen, en je kunt leren hoe je kunt bevorderen dat het positief verloopt. Er gebeurt steeds van alles, daarover heb ik bepaalde gedachten, en die leiden tot bepaalde gevoelens en gedrag. Bij een negatief verloop, is er iets gebeurd waar ik iets negatiefs / irrationeels over denk, en dat leidt ertoe dat ik mij daarna slecht voel en dat ik mij negatief gedraag.
Ik moet die irrationele gedachten dus kunnen herkennen en tegenhouden om te voorkomen dat de stappen negatief verlopen.
Laat ik een voorbeeld geven van Orkut:
Brent (Amerikaanse Orkuter) vind dat ik als linkse liberaal te tolerant ben naar allochtonen toe – met name naar “vijandige” moslims. Hij vindt dat mijn houding uiteindelijk leidt tot zelfvernietiging, omdat ik gastvrij zou zijn ten opzichte van extremisten, en ik daarmee hen de kans geef dat zij over mij, mijn cultuur, mijn volk en mijn land, heen walsen. Dus zegt hij dat ik een “suicidal attitude” heb, een houding die gericht is op zelfdoding / zelfvernietiging.
Brent plakt een sticker op mij van een gevaarlijke gek met een houding die gericht is op mijn eigen vernietiging. Als mensen dat vaak genoeg herhalen, dan ga ik het misschien zelf geloven, dat ik als linkse liberaal een gevaarlijke gek ben en dat ik daarmee mijn eigen land kapot maak. De gedachten die ik tegen mijzelf zeg bij B), in reactie op wat Brent zei – gebeurtenis A), die zijn dan irrationeel geworden. Want ik heb helemaal geen suicidal attitude, ik ben totaal niet levensmoe en ook niet uit op zelfvernietiging. Als ik Brents gedachten toelaat dan sta ik toe dat hij stickers op mij plakt (de sticker van “gevaarlijke gek”), en dat hij mij daarmee ontmenselijkt. Maar pas als ik zelf ga geloven wat hij zegt, dan ben ik verloren.Want dan heb ik toegestaan dat zijn haat, verbittering, overdrijvingen tot mij doordringen. Dan zullen mijn gevoelens en mijn gedrag ook negatief en hatelijk worden.
Een ander voorbeeld is m.b.t. Marokkanen (of een andere groep) in Nederland. Het kan gebeuren dat zij zo vaak te horen krijgen dat ze crimineel zijn, fundamentalist, gewelddadig, uitkeringstrekkers, slecht, waardeloos – dat zij die negatieve beelden zelf gaan geloven uiteindelijk, ook als het voor het desbetreffende individu helemaal niet klopt. Er komt dan een diepe frustratie, innerlijke verscheurdheid en (zelf)haat. En de kans wordt dan groot op een self-fulfilling prophecy, dat zij uiteindelijk precies zo worden zoals ze in het begin door anderen gelabeld werden.
Het is dus heel belangrijk dat je steeds checkt of het wel klopt wat mensen over je zeggen, en dat je weigert het toe te laten als het niet klopt – als het overdreven is, irrationeel, racisme – zodat je niet jezelf gaat haten.
Als Brent praat over mijn suicidal attitude, dan zeg ik: “hou daarmee op, het klopt niet, hou die sticker rommel maar bij je, ik laat me niet beplakken”.
De kracht van liefde en goedheid die ik in me heb, die moet ik versterken, dat is de beste bescherming tegen haat en verbittering. En daarom moet ik mijn vijanden lief hebben, met een bijna allesomvattende liefde voor de mensheid. Want als ik een diepe allesverwoestende haat voel van binnen, dan betekent dat dat ik irrationele gedachten heb toegelaten, dan heb ik de verzuring / verbittering toegelaten die mij van binnenuit uitholt, die mij gewelddadig maakt of die mij verlamt. Dat is een destructieve kracht, die moet ik niet toelaten. Ik moet juist mijn positieve krachten versterken.
Hoe kan ik mijn goedheid en waardigheid versterken? Voor Etty – en voor mij is dat ook zo – is de goedheid die zij in zich voelt een stukje God. Je kunt de goedheid ook heel goed voelen zonder het God te noemen, maar het helpt wel om het gevoel te hebben kracht te ontvangen van de goedheid van God.
Het is een God als een oneindige kracht, een bron van goedheid, mededogen, medeleven, liefde, vergeving, steun. Deze oneindig goede God is vooral een god van de armen, de zieken, de kwetsbaren, de onderdrukten, weduwen, wezen, daklozen, vreemdelingen, vluchtelingen, oorlogsslachtoffers, enzovoort. Met hen leeft God het meest mee, onder hen is hij aanwezig. In God geloven, een volgeling van God te zijn, betekent niets anders dan goed te doen, want goed zijn zonder te handelen heeft weinig waarde. Voel de goedheid, liefde, het licht binnenin je, en leef daarnaar. Denk na over wat je goed vindt en wat je slecht vindt, probeer zoveel mogelijk te kiezen voor het goede. Natuurlijk maak je fouten, natuurlijk doe je dingen waar je later spijt van hebt, natuurlijk ben je soms egoïstisch, onredelijk, gemeen, verlies je je geduld, doe je mensen onnodig pijn, dat is onvermijdelijk. Maar het helpt om bewust te leven, na te denken en goed te luisteren naar de kern van liefde en goedheid die je binnenin je hebt.
Daarmee kan niemand mij klein krijgen, daarmee ben ik heel sterk.
En de duisternis heeft het licht niet overmeesterd.
Comments:
<< Home
En voor diegenen die God niet als leidraad gebruiken (zoals ikzelf), is ethiek een nuttige leidraad.
Vragen zoals "wat zijn de gevolgen van mijn gedachten en acties" en "doe ik de ander hiermee geen onrecht" zijn ook een vorm van anti-virus, zoals jij het noemt.
Zolang je de ander (h)erkent voor wie hij of zij als persoon is (en dus zonder allerlei labeltjes), loop je volgens mij veel minder het risico van inderdaad in self-fulfilling prophecies terecht te komen.
Post a Comment
Vragen zoals "wat zijn de gevolgen van mijn gedachten en acties" en "doe ik de ander hiermee geen onrecht" zijn ook een vorm van anti-virus, zoals jij het noemt.
Zolang je de ander (h)erkent voor wie hij of zij als persoon is (en dus zonder allerlei labeltjes), loop je volgens mij veel minder het risico van inderdaad in self-fulfilling prophecies terecht te komen.
<< Home
