8/08/2005
As it is in heaven – Så som I himmelen
Dankzij Buzzer hebben Hidde en ik zondagmorgen de film "As it is in heaven" gezien van Kay Pollak. Ik raad hem iedereen aan, hij is in mijn top vijf aller tijden terechtgekomen van Lilya forever, Gegen die Wand, The crying game en Brothers. As it is in heaven gaat over een beroemde dirigent. Je ziet hoe hij opgroeit in een klein Zweeds dorpje, waar hij viool speelt in een graanveld, zijn bladmuziek met wasknijpers aan de graankolven vastgemaakt. Hij wordt er veel gepest als jongetje dat duidelijk anders is. Hij verlaat het dorp met zijn moeder en begint een internationale muziekcarrière. Later in zijn leven zie je hem met een bloedneus driftig dirigeren en zijn manager zegt dat hij voor acht jaar volgeboekt zit met internationale concerten. Tijdens een concert krijgt hij een hartaanval. De dokter zegt dat zijn hart totaal versleten is en dat hij niet lang meer te leven heeft, hij moet rust nemen. Dan gaat hij terug naar zijn geboortedorp en betrekt hij de oude school als woonhuis.
Het leven dat hij daar opbouwt in het eenvoudige dorpje, het geluk dat hij samen met de mensen daar tot stand brengt is erg mooi, bijna zoals het in de hemel zal zijn. Waar hij altijd van droomde is mensen hun harten te openen met muziek. Het is vanuit dat verlangen dat hij zijn carrière als dirigent begon, maar het maakte hem doodziek. Ergens onderweg is hij het stuur over zijn leven kwijtgeraakt, hij kon niet meer rustig en gelukkig met muziek bezig zijn zoals hij dat zelf wilde, hij werd geleefd door de stress van de concerten en de druk van zijn manager. Het is niet zo dat het per definitie niet goed is om te kiezen voor een carrière als beroemd muzikant, alleen was het voor hem niet goed omdat hij eraan onderdoor ging.Het lijkt misschien verschrikkelijk om dan te gaan leven in zo’n klein sukkelig dorpje waar nooit iets gebeurt en waar de druk van de sociale controle groot is. Maar daar werd hij echt gelukkig, daar leefde hij echt, daar kon hij op een goede manier uiting geven aan zijn innerlijke muzikale verlangen, daar kon hij zichzelf en anderen tot ontplooiing brengen. Hij brengt een grote schok teweeg in het dorp, hij haalt het beste uit mensen, waarvan zij geen idee hadden dat zij het in zich hadden, hij brengt veel verandering teweeg. Hij leert mensen echt luisteren naar muziek en hij leert de mensen echt zingen, met heel hun hart.
Bijna alles wat ik de laatste tijd tegen kom heeft in mijn ogen met Levinas te maken dus het was te verwachten dat ik dat ook over deze film zou zeggen. Maar als ik zelf een film zou willen maken om het idee en gevoel van zijn filosofie uit te leggen dan had het niet beter gekund dan zo. Alle elementen zitten erin: de ontmoeting met de ander, de ander figuurlijk dood maken (zoals de man doet die zijn vrouw mishandelt), het benadrukken van de ethiek als basis van alle menselijke relaties, de confrontatie met de ander, de botsingen van perspectieven wanneer mensen met elkaar in gesprek gaan, de manier waarop mensen elkaar soms pijn doen door elkaar te negeren maar ook de manier waarop mensen elkaar onvoorwaardelijk hulp bieden (dat de dirigent zich zonder na te denken in het gevecht stort wanneer die man zijn vrouw mishandelt, met gevaar voor eigen leven, terwijl hij die vrouw niet kent, en zonder zich af te vragen wat die man hem aan zal doen, of hij niet beter kan doorlopen en doen of hij niets gezien heeft, of dat het verstandig is om de politie te bellen). Het lijkt in het dorpje op de hemel, er is veel goedheid daar en weinig kwaad. Wat heerlijk is het om weer eens naar zo’n film te kijken, juist omdat ik weet dat de verhouding in werkelijkheid minder positief is. De goedheid die in de film te zien is, is echt, het is alleen sterker geconcentreerd dan in de realiteit. Mensen botsen maar ze praten het uit, ze accepteren van elkaar dat ze verschillend zijn. Mensen houden van elkaar zoals ze zijn en ook de dirigent houdt van de mensen daar, dat is de basis van het geluk. Door de werkelijkheid vereenvoudigd weer te geven in een film wordt zichtbaar hoe dit soort dingen werken volgens de regisseur. De mensen met het meeste kwaad in zich zijn de man die zijn vrouw mishandelt en de pastor die zit vastgeroest in zijn dogma’s van zonde en verderf, terwijl hij waar het echt om gaat in het geloof niet zien kan, zijn vrouw zegt dat heel mooi, dat de kerk de zonde heeft uitgevonden om mensen te onderdrukken, in haar macht te hebben en dan weer te kunnen vergeven, terwijl hoe God zelf over goed en kwaad oordeelt heel anders is.
De dirigent helpt de vrouw die steeds maar weer door haar man in elkaar geslagen werd, door haar kracht te geven door een lied voor haar te componeren. Het lied gaat precies over wat voor mij de kern is van hoe ik mijn eigen persoonlijke ontwikkeling ervaar, dat gaat dus nog een stuk verder dan alleen de filosofie van Levinas. De boodschap is ongeveer: "Ik laat mij niet meer klein maken, door niemand, ik ben goed zoals ik ben, ik mag mijzelf zijn. Ik verlang ernaar de ruimte te krijgen / te nemen om mij te ontplooien, ik wil alleen maar gelukkig zijn, ik wil sterk zijn en vrij. Ik ben mijzelf nooit verloren, ik was alleen nog in slaap en nu word ik wakker. Ik voel mijn innerlijke aard en mijn kracht, die verlangens in mij wakker maken en die mij op weg doen gaan. Ik wil voelen wat ik echt wil, ik wil voelen dat ik leef, en die weg van mijn leven bewandelen, zoals in de hemel die ik nooit heb gevonden."Ik ben nog op zoek naar een vertaling, tot nu toe kon ik alleen de Zweedse tekst van het lied vinden (maar die is ook ongeveer te volgen). Eerst durft de vrouw het lied niet te zingen, maar uiteindelijk staat ze daar op het podium voor het hele dorp, kwetsbaar maar sterk, en zingt ze met hart en ziel.
Wat lastig is het dat dit voor mij zo moeilijk uit te leggen is (omdat ik een social imbecile ben die veel beter kan schrijven dan kan praten). Als ik dit mondeling tegen iemand probeer te zeggen dan lukt het totaal niet om dit over te brengen. Als ik zeg dat ik het belangrijk vind om diep te voelen naar wat je écht wilt, omdat het gevaar bestaat dat wanneer je niet diep genoeg voelt, dat je dan een weg gaat volgen die niet leidt naar waar je echt naartoe wilt. Dat heb ik geprobeerd te zeggen, maar het kwam over alsof ik iemand een andere kant op wilde sturen, of dat ik beweerde beter te weten wat iemand anders wilde dan dat hij of zij dat zelf wist. Terwijl ik dat nu juist niet wilde zeggen, want dat moet ik volgens Levinas helemaal aan de ander zelf overlaten. Ik wilde alleen maar zeggen dat het nooit kwaad kan en in tegendeel juist heel goed kan helpen, juist in een periode dat iemand zoekende is, om nog eens heel goed en diep te voelen naar wat je écht wilt, naar waar je diepe passie naar uitgaat, naar wat je droom is waar je je leven lang al van gedroomd hebt, naar wat de aard is van het zaadje dat je in je hebt, in welke richting dat het meest voluit kan groeien. Je hoeft dat niet allemaal precies onder woorden te brengen, als je zelf maar voelt dat het goed zit. En je kunt daar altijd eerlijk over zijn volgens mij, je kunt wie dan ook uitleggen wat voor jou écht belangrijk is en je hoeft je daar nooit voor te schamen. Wat de buitenwereld zou kunnen denken van wat jij echt belangrijk vindt, dat doet er niet toe, wat kan jou dat schelen, laat de buitenwereld maar roepen waar ze zin in hebben. Als je het goed kunt uitleggen, hoe jouw zaadje specifieke eigenschappen in zich heeft die maken dat de boom maar één kant op kan groeien om zoveel mogelijk tot bloei te komen, die maakt dat mensen op ten duur kunnen begrijpen dat datgene wat voor jou belangrijk is, dat het belangrijk is omdat het het beste bij je past, en dat het daarom dus goed is.
En nu wordt het tijd om de tekst te publiceren waarin ik voor mijzelf de vraag beantwoord heb: "Waarom is het belangrijk om jezelf te zijn?"
Comments:
<< Home
Mooie geschreven Esther op je website. Ik heb nog wat gegoogeld:
Vanaf nu is m’n leven van mij
Ik heb maar zo’n korte tijd op aarde
En mijn verlangen heeft me hier gebracht
Alles wat mij ontbrak en dat ik vergaarde
En toch is het de weg die ik verkoos
Mijn vertrouwen was eindeloos
Dat mij een klein stukje toonde
Van de hemel die ik nooit vond
Ik wil voelen dat ik leef
Al mijn dagen lang
Ik wil leven zoals ik wil
Ik wil voelen dat ik leef
In de wetenschap dat ik goed genoeg was
Ik ben nooit mijzelf verloren
Het sliep alleen in me
Misschien had ik nooit een keuze
Behalve dan de wil om te leven
Het enige dat ik wil is gelukkig worden
Zijn wie ik ben
En sterk en vrij
De dag uit de nacht zien opkomen
Bron: http://www.prikpagina.nl/read.php?f=279&i=1252&t=1241
De cd (soundtrack) heb ik net ook op internet gevonden (via torrents.to)
Vanaf nu is m’n leven van mij
Ik heb maar zo’n korte tijd op aarde
En mijn verlangen heeft me hier gebracht
Alles wat mij ontbrak en dat ik vergaarde
En toch is het de weg die ik verkoos
Mijn vertrouwen was eindeloos
Dat mij een klein stukje toonde
Van de hemel die ik nooit vond
Ik wil voelen dat ik leef
Al mijn dagen lang
Ik wil leven zoals ik wil
Ik wil voelen dat ik leef
In de wetenschap dat ik goed genoeg was
Ik ben nooit mijzelf verloren
Het sliep alleen in me
Misschien had ik nooit een keuze
Behalve dan de wil om te leven
Het enige dat ik wil is gelukkig worden
Zijn wie ik ben
En sterk en vrij
De dag uit de nacht zien opkomen
Bron: http://www.prikpagina.nl/read.php?f=279&i=1252&t=1241
De cd (soundtrack) heb ik net ook op internet gevonden (via torrents.to)
Ben ik nog even; je toegevoegde zelf.doc gelezen en daarin zie je natuurlijk ook de hand van Levinas terug. Maar het is eenvoudig weg de waarheid; zoek naar je bestemming en onderzoek alles. De antwoorden liggen echter nooit ver weg en zijn in je hart te vinden... Mooi geschreven Esther!
Post a Comment
<< Home
