7/16/2008
Aankijken is genoeg
Ik heb gisteren iets meegemaakt wat zo in "Kopstukken filosofie" of een ander boek waarin de filosofie van Levinas wordt uitgelegd kan worden opgenomen.
Ik had net een ijsje gekocht en zat het op een vensterbank in de Twijnstraat op te eten. Ik zag een dronken man die wat heen en weer zwalkte en per ongeluk een hele rij fietsen omstootte (met een domino-effect). Hij haalde zijn schouders op en maakte een beweging of hij door wilde lopen. Maar hij keek nog even achterom en zag dat ik hem aankeek. Mopperend begon hij toen al die fietsen weer overeind te zetten.
Waarom deed hij dat? Ik was geen politieagent die hem dreigde met een boete en ik was niet boos op hem, want het was niet mijn fiets die hij had omgegooid. Ik probeerde hem niet de les te lezen, het enige wat ik deed was observeren, toekijken. En dat was genoeg. Doordat hij besefte dat ik getuige was van zijn actie, kon hij zijn handeling niet meer ontkennen als onderdeel van de objectieve werkelijkheid. Hij keek naar zichzelf door mijn ogen en hij schaamde zich. En bijna als automatische reactie ging hij die fietsen weer overeind zetten.
Bijzonder om te zien hoe de blik van de ander zo'n effect kan hebben. De filosofie van Levinas is niet puur abstract, het komt wel degelijk voor in het dagelijks leven.