"Marokkaans-Nederlandse jongens worden drie keer zo vaak mishandeld door hun ouders als autochtone jongens. Deze kindermishandeling is een van de verklaringen voor de oververtegenwoordiging van Marokkaans-Nederlandse jongens in de criminaliteit, zegt victimologe en kinderpsychologe Esmah Lahlah."

Dit las ik in het NRC online. Het artikel roept bij mij veel vragen op. Er staat dat volgens Lahlah niet de etnische achtergrond de risicofactor is voor mishandeling, maar het feit dat armoede en werkloosheid onder Marokkaanse gezinnen vaker voorkomen. Is daar voor gecorrigeerd in het onderzoek, vraag ik me af, is het onderzoek ook gedaan onder autochtone jongens die in een gezin met armoede en werkloosheid opgroeien? Als dat de belangrijkste verklarende factor is dan kan er met de correctie geen verschil zijn van drie keer zoveel. En hoe zit het met gezinnen van een andere afkomst, bijvoorbeeld Turks of Antilliaans, hoe vaak komt mishandeling daar voor? En hoe zijn de cijfers in Marokko, hoe vaak komt het daar voor? Ik kan me voorstellen dat het voor een deel een cultureel verschil is, dat het slaan van je kinderen als ze stout zijn in Marokko meer geaccepteerd is dan in Nederland. Misschien is de situatie erger in Nederland dan in Marokko omdat gezinnen hier meer onder druk staan. Maar het zou interessant zijn om te weten wat de invloed van cultuur is.

Het is jammer dat het krantenartikel zo'n beperkt beeld geeft en zoveel vragen oproept. Het is belangrijk om de oorzaken goed in kaart te brengen, want dan kan er beter iets aan gedaan worden.

Ik heb wat ge-google-d op internet en ik vond duidelijke informatie op de website van het Nederlands Jeugd Instituut. Er blijkt uit dat er veel meer risicofactoren zijn dan alleen armoede en werkloosheid. En er lijken toch ook verschillen tussen culturen te zijn.

Risicofactoren voor kindermishandeling in allochtone gezinnen

Kindermishandeling komt voor in alle culturen en bij alle lagen van de bevolking. Kindermishandeling is dus geen specifiek probleem van bepaalde groepen. Wel lopen sommige groepen een verhoogd risico op problematische opvoedingssituaties en kindermishandeling.

Feiten en cijfers

Nijsten heeft het opvoedingsgedrag van Nederlandse, Turkse, Marokkaanse, Surinaams-Creoolse en Chinese ouders met elkaar vergeleken (in: Pels 2000). In de groep ouders met kinderen van 4 tot en met 18 jaar geeft 17 procent van de Nederlandse moeders hun kind wel eens een 'draai om de oren of een tik'. Van de Turkse moeders gebruikt 20 procent wel eens fysieke straf. En 25 procent van de Marokkaanse en Creoolse moeders geeft wel eens een tik.

Optelsom van risicofactoren

Kindermishandeling kan het gevolg zijn van problemen op verschillende gebieden. Hoe meer negatieve of stressgevende factoren een rol spelen bij ouder, kind of omgeving, hoe groter de kans op kindermishandeling. Meestal is een optelsom van risicofactoren én de afwezigheid van voldoende beschermende factoren nodig om opvoedingsproblemen te doen ontstaan die leiden tot kindermishandeling.
Dat blijkt het geval bij veel niet-westerse allochtonen. Zij lijden bijvoorbeeld onder een slechte economische positie, hebben geen sociaal netwerk, hebben last van racisme en discriminatie, en zijn vaak onzeker over het opvoeden van hun kinderen in twee culturen.

Ouderlijk gezag afdwingen

De risicofactoren versterken elkaar en kunnen bijdragen aan gevoelens van isolement, machteloosheid en hulpeloosheid. In dergelijke omstandigheden kunnen ouders zich vastklampen aan corrigerende opvoedingsmaatregelen die ze uit hun verleden kennen en proberen hun ouderlijk gezag met traditionele middelen en strengheid af te dwingen. Juist de combinatie van stressvolle ervaringen, persoonlijke problemen en gebrek aan sociale ondersteuning kan het evenwicht tussen draaglast en draagkracht van de ouders verstoren. Hierdoor kunnen opvoedingsproblemen ontstaan, die op hun beurt kunnen escaleren in mishandeling en verwaarlozing.